Wydawca treści
Opis obiektów liniowych
Zawał pokopalniany. Fot. Assist Media
Oznakowanie trasy w Zielonym Lesie. Fot. Assist Media
Leśna ścieżka. Fot. Assist Media
Niezwykła przyroda, urozmaicona rzeźba terenu, zabytki historyczne oraz trasy turystyczne z miejscami postojowymi tworzą doskonałe warunki do uprawiania turystyki na obszarze Lasu Żarskiego. W okresie całego roku na leśnych ścieżkach, spotkać można wielu entuzjastów joggingu, nordic walking, pieszych wędrówek i rowerowych wycieczek, a w okresie zimowym – także amatorów narciarstwa biegowego.
Główne szlaki turystyczne na terenie Zielonego Lasu oznaczone są kolorami: czerwonym, czarnym i niebieskim. Istnieje również euro-regionalna droga rowerowa z Żar do Żagania oraz ścieżka przyrodniczo – leśna.
Szlak Trzech Wież (szlak czarny)
Atrakcje przyrodniczo - turystyczne na trasie: kamienna wieża z początku XX wieku, wieża widokowa z XIX wieku, wieża przeciwpożarowa, Bukowy Wądół (Dawne Euterpe), Park na Wzgórzu Pałacowym (Żarska Arkadia). Szlak łączy miejscowość Żary z Żaganiem i przebiega przez Kunice i Siodło. W części szlaku przebiegającej przez tereny leśne, wędrujący mają możliwość przemierzyć przyrodniczą perełkę regionu, jaka są przepiękne buczyny. Na trasie znajduje się najwyższy punkt województwa lubuskiego – Wzgórze Żarskie z Gołębią Górą, o wysokości 229 m n.p.m. Teren poprzecinany jest głęboko wciętymi dolinami, które okalają strome stoki i wzgórza.
Szlak Trzech Wież swój początek ma w samym centrum Żar, nieopodal budynku PTTK, skąd kierując się Aleją Wojska Polskiego dochodzi się do kompleksu sportowego „Syrena". Stamtąd rozpoczyna się leśna cześć szlaku, prowadząca w pierwszej kolejności do pozostałości kamiennej wieży widokowej, zwanej przed 1945 r. także wieżą Bismarcka.
Wieża kamienna
Swoje powstanie zawdzięcza żarskiej sekcji niemieckiego Towarzystwa Karkonoskiego (organizacja nieistniejąca obecnie), powiązanej z Towarzystwem Upiększania Miasta Żary. Ideą organizacji była poprawa atrakcyjności turystycznej Lasu Żarskiego, który już w okresie początku XX w. był celem licznych wędrówek.
Początek budowy bryły wieży datuje się na 1915 rok. Niestety budowa nie została nigdy zakończona, a przyczyniły się do tego dwie kolejne wojny światowe oraz brak środków na wykonanie dalszych prac. Warto podkreślić, że budowla jest jedną z 240 - 250 wież na całym świecie wybudowanych przez społeczność niemiecką dla uczczenia ówczesnego kanclerza Niemiec – Otto von Bismarcka. Wieża w Zielonym Lesie to kolejna z 17 zachowanych na terenie naszego kraju (łącznie wybudowano ok. 40). Niestety jej obecny stan nie pozwala na udostępnienie obiektu dla turystów. Nieopodal wieży znajduje się pomnik dawnego gospodarza tych terenów - leśnika Eberta.
Wieża widokowa
Jej powstanie zawdzięcza się Towarzystwu Upiększania Miasta Żary, aktywnie działającemu dawniej i dziś na terenie Lasu Żarskiego, w kierunku podnoszenia atrakcyjności turystycznej okolic Żar. Wysoka na 16 m wieża powstała w XIX wieku z przeznaczeniem na cele rekreacyjne. W kwietniu 2016 roku, wcześniej odremontowana staraniem Nadleśnictwa Lipinki, została udostępniona dla turystów. Budowla nazywana jest także wieżą ceglaną lub czerwoną, z racji wykorzystanych do jej wykończenia cegieł w tym właśnie kolorze.
Poznaj szczegóły dot. wieży widokowej z XIX wieku.
Wieża przeciwpożarowa
Trzecia z wież znajdująca się w bezpośrednim sąsiedztwie wieży widokowej, to mająca 32 m metalowa wieża przeciwpożarowa, służąca służbom Nadleśnictwa Lipinki do obserwacji terenów przyległych, w celu wczesnego wykrywania ewentualnych pożarów. Wieża z racji swego przeznaczenia, nie jest dostępna dla zwiedzających.
Zapamiętaj! W lasach oraz w odległości mniejszej niż 100 m od lasu zabronione jest korzystanie z otwartego płomienia. Każde, nawet najmniejsze zarzewie ognia (np. niedopałek papierosa!), gdy doprowadzi do pożaru może spowodować nieodwracalne straty dla środowiska. Las jest naszym wspólnym dobrem, dlatego chrońmy go przed największym zagrożeniem jakim jest ogień.
Dawne Euterpe
Wędrując dalej dotrzemy do Bukowego Wądołu, miejsca zwanego dawniej Euterpe. Wądół jest formą ukształtowania terenu przybierającą postać niewielkiej doliny o płaskim dnie i dość stromych zboczach. Dawne Euterpe było miejscem zacisznym, w którym, w zachodniej jego części znajdował się jeden z przystanków dla wędrujących po Zielonym Lesie. Tam, przy blasku ogniska, wspólnie spotykający się na trasie turyści, śpiewali pieśni ludowe. Miejsce to nazywane było „kamiennym kręgiem" i zostało utworzone przez Związek Upiększania Miasta Żary (link do organizacji). Idąc dalej w kierunku miejscowości Łaz, przy trakcie pocztowym, w niewielkiej odległości od Wzgórza Pałacowego, można napotkać na polodowcowy głaz zwany „Głosem Lasu". Zobaczymy tam również zawały pokopalniane, będące pozostałościami po kopalniach węgla brunatnego, który był niegdyś na tym obszarze wydobywany.
Trasa „Przez żarską Arkadię" – Wzgórze Pałacowe (szlak niebieski)
Atrakcje turystyczne na trasie: Park na Wzgórzu Pałacowym (Żarska Arkadia) z pozostałościami pałacu myśliwskiego.
Pałac myśliwski Erdmanna II von Promnitza został wybudowany w XVIII wieku i był niegdyś wraz z przyległym zwierzyńcem, ogromnym i pięknym kompleksem pałacowo – parkowym. Dziś pozostały po nim jedynie pojedyncze kamienie. Do wzgórza, na którym stał niegdyś pałac można dostać się od strony ulicy Dziewina w Żarach, gdzie przemierzając wybrukowaną aleję, można podziwiać okazałe, ponad dwustuletnie dęby. Warto zaznaczyć, że aleja ta była kiedyś częścią traktu pocztowego, prowadzącego do Zgorzelca. Trasa "Przez Żarską Arkadię" została wytyczona i sfinansowana przez Spółkę Kronopol przy współpracy z Nadleśnictwem Lipinki.
Szlak Rozbójników (szlak czerwony)
Jest to szlak regionalny mający swój początek w Żarach, a koniec w Łęknicy. Na obszarze Zielonego Lasu prowadzi do miejscowości Olbrachtów i źródła rzeki Lubsza. Jako jedyny ze wszystkich przebiega przez zachodnią część Zielonego Lasu, gdzie można podziwiać okazałe, wieloletnie drzewa sosnowe.
Trasa rozpoczyna się przy żarskim budynku PTTK, następnie prowadząc ulicami Podwale, Witosa i Kaszubską dochodzi się do kąpieliska miejskiego przy ul. Leśnej. Po drodze warto zatrzymać się przy żarskich terenach zielonych – Parku Fliegela, znajdującego się przy ulicy Witosa oraz Parku Stillera, przy ulicy Kaszubskiej. Kolejno, podążając się w kierunku południowym, szlak na odcinku ok. pół kilometra łączy się ze Szlakiem Trzech Wież, a następnie ze ścieżką przyrodniczo – leśną „Zielony Las".
Po obu stronach pokonywanych wzgórz, teren kształtują głębokie doliny – Dolina Śmierci oraz Głęboką Przepaść, które porasta piękna, miejscami sędziwa buczyna. Wędrujący,
w wielu miejscach na szlaku mogą zaobserwować pozostałości po głębinowych kopalniach węgla brunatnego, wydobywanego jeszcze w połowie XX wieku na terenie Zielonego Lasu. Na szlaku (droga w kierunku miejscowości Łaz) natrafimy na pomnik upamiętniający żołnierzy niemieckich, poległych podczas I Wojny Światowej.
Szlak na obszarze Zielonego Lasu ma 4 km długości.
Zobacz również: Legenda u Kunonie – „Zbójnicki zamek"
Ścieżka przyrodniczo – leśna „Zielony Las"
Ścieżka rozpoczyna się i kończy zarazem przy drodze Żary – Łaz. Dzięki tablicom informacyjnym ustawionym wzdłuż ścieżki, wędrujący nią mają okazję poznać szczegóły dotyczące gospodarki leśnej związanej z zagadnieniami budowy lasu, naturalnym i sztucznym ich odnawianiem, nasiennictwem leśnym czy wreszcie tzw. małą retencją. Dodatkowymi atrakcjami ścieżki są dwie zabytkowe wieże – wieża kamienna z początku XX w. (z powodu stanu technicznego budowla niedostępna dla zwiedzających) oraz odrestaurowana wieża widokowa, pochodząca z połowy XIX w. (udostępniona w określonych godzinach dla wszystkich chętnych). Na ścieżce znajduje się także stalowa wieża przeciwpożarowa, służąca służbom Nadleśnictwa Lipinki do obserwacji terenów przyległych, w celu wczesnego wykrywania ewentualnych pożarów (wieża z racji swego przeznaczenia, nie jest dostępna dla zwiedzających).
Ścieżka ma 3,2 km długości i polecana jest szczególnie grupom szkolnym, które po wcześniejszym uzgodnieniu z Nadleśnictwem Lipinki, mogą zorganizować szkolne zajęcia terenowe z oddelegowanym pracownikiem nadleśnictwa.
Wszystkich, którzy chcieliby zadbać o swoją kondycję fizyczną zapraszamy również do „siłowni pod chmurką", znajdującej się na terenie Zielonego Lasu nieopodal ścieżki.
Szlak Gwarków Żarskich
Sztolnia skipowa to wyrobisko korytarzowe, w którym za pomocą dużego naczynia (tzw. skipu) transportuje się urobek z poziomu wydobywczego na powierzchnię.
Szlak przebiega przez tereny z pozostałościami po wydobyciu węgla brunatnego, które miało miejsce na terenach Lasu Żarskiego od roku 1854 do 1968. Do dnia dzisiejszego pozostały jedynie słupy kolejki liniowej, służącej niegdyś do dostarczania surowca z szybów wydobywczych do Żar. Widoczne są również sztolnie skipowe i upadowa, którymi wydobywano węgiel na powierzchnię.
Sztolnia upadowa to wyrobisko korytarzowe w złożu, drążone od góry do dołu. Łączy dwa chodniki znajdujące się na różnych poziomach. Wydobycie urobku realizowane jest z poziomu dolnego na górny.
Trasa prowadzi przez ruiny elektrowni, brykietowni oraz wysokich nasypów kolejowych sortowni węgla. Warto zaznaczyć, że wydobywanie węgla brunatnego, piasków szklarskich i gliny, na terenie od Siodła, przez dolną część Zielonego Lasu, po Drozdów było skutkiem powstania w tym miejscu pojezierza antropogenicznego.
Aktywny wypoczynek
Zielony Las jest doskonałym miejscem do aktywnego spędzania czasu na świeżym powietrzu. Dzięki siłowni „pod chmurką", wyznaczonym ścieżkom przyrodniczym, licznym znakom informacyjnym oraz miejscom postojowym dla samochodów, można bezpiecznie, całorocznie uprawiać ulubione sporty i rekreację. Szlaki i ścieżki różnią się długością – niektóre są łatwe i krótkie, inne dłuższe, dla bardziej wytrwałych. W Żarskim Lesie, każdego dnia spotyka się entuzjastów nordic walking, spacerowania i biegania czy jazdy na rowerze. Świadczy to nie tylko o atrakcyjności terenów Lasu Żarskiego, ale i o wzrastającej świadomości i modzie na prowadzenie zdrowego stylu życia, poprzez m.in. zwiększoną aktywność fizyczną.
Zobacz również: Walory turystyczne Nadleśnictwa Lipinki.
